- NÔN, TRỚ LÀ GÌ?
+ Nôn là tình trạng các chất trong dạ dày bị đẩy ra ngoài qua miệng, do sự co bóp của dạ dày phối hợp với co thắt của các cơ thành bụng.
+ Nôn là tình trạng các chất trong dạ dày bị đẩy ra ngoài qua miệng, do sự co bóp của dạ dày phối hợp với co thắt của các cơ thành bụng.
- CÁC NGUYÊN NHÂN GÂY NÔN, TRỚ Ở TRẺ
¾ Do sai lầm về ăn uống và chăm sóc:
+ Cho trẻ ăn quá nhiều, bú quá no, ép ăn quá ngưỡng.
+ Cho trẻ bú mẹ không đúng tư thế, hoặc bú bình chưa đúng cách, làm trẻ nuốt phải nhiều khí vào dạ dày gây nôn trớ.
+ Trẻ vừa ăn no đã đặt trẻ nằm ngay
+ Quấn tã quá chặt, băng rốn chặt.
¾ Nôn trong bệnh nội khoa:
+ Các bệnh về đường tiêu hóa: tiêu chảy, nhiễm trùng đường ruột, trào ngược dạ dày thực quản, viêm dạ dày ruột,…
+ Viêm đường hô hấp trên
+ Bệnh thần kinh trung ương: viêm màng não mủ
+ Tăng áp lực nội sọ: xuất huyết não
¾ Nôn trong bệnh ngoại khoa:
+ Nôn do dị tật đường tiêu hóa: hẹp phì đại môn vị, hẹp tá tràng bẩm sinh, thoát vị hoành, teo thực quản, thường nôn ngay trong những ngày đầu mới sinh.
+ Nôn do tắc ruột, xoắn ruột thường kèm theo nhiễm trùng toàn thân, bụng chướng, bí trung đại tiện, dịch dạ dày xanh, vàng, nâu ….
- HƯỚNG DẪN CÁCH XỬ TRÍ NÔN, TRỚ
+ Ngay sau khi trẻ nôn trớ phải nghiêng ngay đầu trẻ sang 1 bên để trẻ không bị sặc chất nôn, rồi nhanh chóng làm sạch chất nôn trong miệng, họng, và mũi trẻ (miệng trước, mũi sau) bằng cách hút hoặc quấn khăn ,gạc vào ngón tay thấm hết chất nôn trong miệng và họng trẻ.
+ Khum tay vỗ nhẹ trên lưng trẻ giúp trẻ ho bật nốt chất nôn còn lại trong họng ra ngoài.
+ Lau cổ và người trẻ bằng nước ấm, thay đồ có dính chất nôn.
+ Khi trẻ đã hết cơn nôn. Cho trẻ bú mẹ hoặc bú bình từ từ.
+ Giúp trẻ ngủ, không dung thuốc chống nôn khi chưa có ý kiến của bác sĩ.
+ Theo dõi dấu hiện nôn trớ tiếp theo.
- XỬ TRÍ TRƯỜNG HỢP TRẺ BỊ SẶC CHẤT NÔN
Khi trẻ bị sặc chất nôn – dị vật đường thở: nếu trẻ hít phải chất nôn trớ, không được cố dùng tay móc chất nôn, mà phải làm ngay nghiệm pháp Heimlich để tống dị vật ra.
Sau khi tống chất nôn ra trẻ còn mệt phải đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
- HƯỚNG DẪN CÁCH CHĂM SÓC TRẺ NÔN, TRỚ
¾ Nếu nôn trớ do sai lầm về ăn uống và chăm sóc chưa đúng cách (nôn trớ cơ năng): điều chỉnh chế độ ăn uống, chế độ chăm sóc và theo dõi tiếp tại nhà.
¾ Nếu nôn trớ do bệnh lý: cần giải quyết nguyên nhân phải đưa đến cơ sở y tế.
¾ Chăm sóc trẻ nôn trớ do sai lầm về ăn uống và chăm sóc:
+ Hướng dẫn bà mẹ tư thế bú đúng, ngậm bắt vú đúng
+ Cho trẻ bú từ từ, đủ cữ, không ép trẻ ăn quá no
+ Nếu trẻ ăn hỗn hợp hướng dẫn bà mẹ cách cho trẻ bú bình, cách pha sữa
+ Khi trẻ đã ăn no, hướng dẫn cách bế, cách vỗ ợ hơi, cách dặt trẻ. Không bế xốc trẻ, đùa với trẻ khi trẻ vừa ăn no.
+ Hướng dẫn bà mẹ cách massage quanh rốn nhẹ nhàng làm giảm co bóp dạ dày hạn chế nôn trớ. Và cách massage bụng mạnh và sâu theo đường đi của khung đại tràng giúp tăng nhu động ruột, tăng tiết dịch, giúp trẻ bài tiết phân đều đặn hằng ngày, làm giảm chướng bụng và nôn trớ.
+ Hướng dẫn bà mẹ cách massage quanh rốn nhẹ nhàng làm giảm co bóp dạ dày hạn chế nôn trớ. Và cách massage bụng mạnh và sâu theo đường đi của khung đại tràng giúp tăng nhu động ruột, tăng tiết dịch, giúp trẻ bài tiết phân đều đặn hằng ngày, làm giảm chướng bụng và nôn trớ.
+ Những kiến thức cần thiết để chăm sóc, theo dõi và xử trí trẻ sơ sinh nôn trớ và cách phòng tránh trẻ bị nôn trớ do sai lầm trong chế độ cho ăn uống và chăm sóc trẻ. Các bà mẹ thực hành tốt những điểm này sẽ giúp con không bị gián đoạn trong quá trình phát triển và tránh được hậu quả đáng tiếc do sặc phải chất nôn trớ.
