1. Xin chào Bác sĩ Ck2 Trương Cẩm Trinh. Những ngày thời tiết lạnh thế này trẻ nhỏ rất dễ bị bệnh về đường hô hấp. Xin Bác sĩ cho biết vì sao?
─ Khi thời điểm giao mùa, thời tiết và độ ẩm không khí thay đổi thất thường khiến cơ thể không thích ứng kịp.
─ Đây chính là môi trường thuận lợi cho virus, vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp hoạt động mạnh, do đó đây là thời điểm bùng phát rất nhiều bệnh đường hô hấp, đặc biệt là các đối tượng có hệ miễn dịch kém như trẻ nhỏ .
2. Đối với trẻ nhỏ, yếu tố nào tác động đến hệ hô hấp khi chuyển mùa thưa bác sĩ?
─ Thay đổi khí hậu vào thời điểm giao mùa khiến nhiệt độ thay đổi thất thường, từ nóng chuyển sang lạnh và từ nắng chuyển sang mưa trong một ngày. Khi sự biến động nhiệt độ diễn ra nhanh sẽ làm hệ miễn dịch của bạn bị suy yếu.
─ Bên cạnh đó các virus gây bệnh cảm lạnh dễ dàng phát triển và lan truyền hơn trong điều kiện khí hậu lạnh, ẩm hơn thời tiết nóng. Đường hô hấp là nơi mà nhiều mầm bệnh dễ dàng xâm nhập khi chúng ta hít thở.
─ Không khí dễ bị tù túng, kém lưu thông do vào mùa lạnh mọi người có khuynh hướng ít di chuyển ra ngoài đường mà ở trong nhà nhiều hơn, đóng các cửa để tránh không khí lạnh xâm nhập. Đây là yếu tố thuận lợi làm các tác nhân vi sinh vật nếu tồn tại trong không khí có khả năng sinh sôi nảy nở nhiều hơn.
─ Vào mùa lạnh, ngày ngắn đêm dài, số giờ có ánh sáng mặt trời trong ngày cũng giảm đi, ánh sáng mặt trời ít đi cũng là một lý do nữa làm cho vi sinh vật dễ sinh sôi nảy nở hơn nữa.
3. Thưa bác sĩ, trên thực tế đã có nhiều ca viêm phổi nặng phải nhập viện vì thời tiết lạnh kéo dài, nguyên nhân là do đâu?
Viêm phổi ở trẻ em là nguyên nhân gây tử vong ở trẻ em hàng đầu trên thế giới:
─ Do trẻ nhỏ hệ miễm dịch chưa hoàn chỉnh, sức đề kháng kém
─ Do cha mẹ không có kiến thức về phòng bệnh dẫn đến bệnh nhiễm khuẩn hô hấp cấp.
─ Viêm phổi có thể xuất hiện khi bé đang trong các đợt bệnh đường hô hấp kéo dài như ho hoặc cảm cúm. Dịch nhầy tiết ra trong đường hô hấp trở thành nguồn dinh dưỡng cho vi trùng, chúng sinh sôi, nảy nở.
─ Cha mẹ không đủ kiến thức về cách nhận biết sớm bệnh viêm phổi ở trẻ nhỏ để đi khám bệnh , và không biết dấu hiệu nào viêm phổi nặng phải nhập viện, viêm phổi rất nặng phải nhập viên ngay.
─ Khi bệnh Cha mẹ tự ý mua thuốc cho trẻ uống cho trẻ , dẫn đến tính trạng không giải quyết được bệnh, do không đúng thuốc, sử dụng thuốc không đúng liều lượng, thời gian, không đúng bệnh dẫn đến viêm hô hấ kéo dài hay viêm phổi nặng.
4. Một thói quen không có lợi mà nhiều cha mẹ vẫn thường làm là tự ý mua thuốc cho trẻ uống. Bác sĩ có lưu ý gì?
─ Tự ý mua thuốc nên không đúng thuốc , đúng bệnh dẫn đến tình trạng bệnh kéo dài , diễn tiến nặng .
─ Hay việc lạm dụng kháng sinh với một đứa trẻ sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch của trẻ, gây rối loạn tiêu hóa, nghiêm trọng hơn gây nên tình trạng kháng thuốc kháng sinh và tác dụng phụ kháng sinh:
+ Gây tổn thương gan thận do sử dụng quá liều
+ Gây dị ứng, shock phản vệ
+ Tăng nguy cơ tiêu chảy, táo bón
5. Có thể nói sức đề kháng của trẻ yếu, dễ trở bệnh. Chính vì vậy các bậc phụ huynh cần biết cách phòng bệnh và tuyệt đối không tự làm bác sĩ cho con. Nếu trẻ có dấu hiệu mắc bệnh nên đưa tới bệnh viện để được điều trị kịp thời?
─ Để phòng chống nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính cho trẻ và ngừa biến chứng nguy hiểm, cha mẹ cần:
+ Nuôi dưỡng trẻ tốt với dinh dưỡng đầy đủ
+ Cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn khi dưới 4 tháng tuổi và càng lâu càng tốt.
+ Tiêm phòng cho trẻ đầy đủ
+ Cho trẻ uống Vitamin A và các nguyên tố vi lượng khác (sắt, kẽm, ...) theo hướng dẫn
+ Giữ trẻ thoáng mát khi trời nóng, ấm áp khi trời lạnh
+ Tránh trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá
+ Tránh nơi ô nhiễm, khói bụi, nhất là khói bếp than, củi.
+ Tránh cho trẻ gần gũi người đang bị cảm ho, tránh đến chỗ đông người khi có dịch.
+ Rửa tay sạch sẽ trước và sau khi chăm sóc trẻ
+ Cần nhận biết khi nào trẻ viêm phổi, viêm phổi nặng phải nhập viện, việm phổi rất nặng cần nhập viện ngay.
─ Dấu hiệu viêm phổi cần khám:
+ Ho
+ Sốt
+ Thở nhanh theo tuổi
─ Viêm phổi nặng cần nhập viện:
+ Ho + sốt + thở nhanh
+ Thở co lõm ngực
+ Rên rỉ < 2 tháng tuổi
+ Trẻ Viêm phổi < 2 tháng tuổi
─ Dấu hiệu nguy hiểm cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay vì tính mạng trẻ đang bị đe dọa nghiêm trọng:
+ Tím tái
+ Co giật
+ Bỏ bú hoặc bú kém (trẻ dưới 2 tháng tuổi), không uống được (trẻ từ 2 tháng đến 5 tuổi)
+ Thở có tiếng rít
+ Ngủ li bì, khó đánh thức
+ Suy dinh dưỡng nặng.