PHẪU THUẬT NỘI SOI ĐIỀU TRỊ THÀNH CÔNG TRƯỜNG HỢP TẮC RUỘT DO BÃ THỨC ĂN (BEZOAR)
Trường hợp: Bé 8 tuổi. Nhập viện ngày 10/09/19. Bé nhập viện vì ói và đau bụng từng cơn. Bệnh sử gần 1 tháng, bé có những cơn đau bụng quanh rốn, đau tự khỏi. Cách nhập viện 1 tuần, bé đau nhiều hơn kèm, nôn ói nhiều lần, thường ói sau khi bé đau bụng. Cách nhập viện 2 ngày, bé đau bụng từng cơn và nôn ói nhiều lần trong ngày.
Bé được nhập viện và điều trị tại khoa nội Tiêu hóa, nhưng tình trạng đau không giảm nên đã hội chẩn Ngoại khoa.
Khám: Bé khó tiếp xúc, dễ cáo gắt
Chi ấm, môi hồng
Mạch quay rõ, xuất hiện những cơn đau quặn, thường 3-5 phút/ cơn
Bụng trướng nhẹ, sờ đau quanh rốn, đề kháng thành bụng không rõ
Thăm trực tràng: Có ít phân vàng có nhầy, không máu
Sinh hiệu: t0: 370C, Mạch: 110 lần/ phút, HA: 95/60 mmHg. Bé được chúng tôi làm các xét nghiệm cận lâm sàng khác thấy K+: 2,3 mmol/l và hình ảnh bất thường trên Xquang bụng không chuẩn bị.
Hình 1: Mức nước hơi ruột non và cản quang bất thường hông (P) (Mũi tên)
Bé được chỉ định chụp CTscan bụng có thuốc cản quang. Kết quả: Hình ảnh nghi ngờ tắc ruột non nghi do dây chằng. Chúng tôi quyết định phẫu thuật nội soi ổ bụng chẩn đoán và điều trị lúc 18 giờ, ngày 13/09/2019. Với chẩn đoán là tắc ruột non. Sau khi kiểm tra toàn bô ruột non, chúng tôi thấy đoạn hồi tràng cách van hồi manh tràng 50 cm có 1 khối cứng làm tắc và giãn ruột non phía trên. Chúng tôi mở đường nhỏ dưới rốn và kéo đoạn hồi tràng thám sát, xẻ khối ra là 1 búi tóc không tiêu hóa được, bện lại thành khối gây tắc ruột. Xử trí: lấy búi tóc và khâu nối ruột bằng Vicryl 4.0.
Tìm hiểu về tâm lý bé sau phẫu thuật, chúng tôi ghi nhận bé có thói quen tự cắt tóc mình và ăn, nhưng khi mẹ hỏi thì bé không trả lời và đã kéo dài gần 1 tháng nay.
Hình 2: Búi tóc gây tắc ruột non
Hiện tại: Bé đã ổn định, trung tiện được và bé đã uống được sữa, vết mổ khô.
Tắc ruột do bã thức ăn (Bezoar) là khá hiếm chiếm tỉ lệ khoảng 0,4 – 4% nguyên nhân gây tắc ruột. Trường hợp đầu tiên được mô tả bởi Baudamant năm 1779. Bezoar có 4 loại: bã thức ăn thực vật (phytobezoars), bã thức ăn động vật (lactobezoars), khối lông tóc (trichobezoars) hoặc thuốc hỗn dịch không tan (pharmacobezoars). Thường xuất hiện ở trẻ có vấn đề về tâm lý hay chậm phát triển tâm thần (metal retardation). Thường những bã thức ăn sẽ kẹt lại ở dạ dày, ruột non hay đại tràng. Đa phần những khối này thường rất to vì triệu chứng không rõ ràng nên phát hiện trễ, chỉ có phẫu thuật lấy khối bã thức ăn và khâu phục hồi ống tiêu hóa.
Đây là một trong rất nhiều bệnh nhân tắc ruột được phẫu thuật nội soi điều trị tại Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ trong những năm vừa qua. Bệnh viện được trang bị hệ thống phẫu thuật nội soi hiện đại, cùng với đội ngũ bác sĩ có kinh nghiệm trong nhiều năm qua đã điều trị những bệnh lý tắc ruột do dây chằng, u nang buồng trứng xoắn ở trẻ em, viêm ruột thừa,….