1/ Khi nào thì trẻ bắt đầu ăn dặm?
- Sữa mẹ, thức ăn đầu đời cho trẻ
+ Sữa mẹ chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, thành phần các chất dinh dưỡng cân đối, phù hợp với sự tiêu hóa và hấp thu giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất và trí não.
+ Sữa mẹ giúp bảo vệ con phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng như: tiêu chảy, viêm đường hô hấp; các bệnh mạn tính không lây nhiễm như: suy dinh dưỡng, thừa cân-béo phì, đái tháo đường.
+ Hãy cho trẻ bú mẹ sớm trong 1 giờ đầu sau sinh và bú mẹ kéo dài đến 18-24 tháng tuổi.
- Ăn dặm khi trẻ tròn 6 tháng tuổi
Khi trẻ tròn 6 tháng tuổi, thức ăn chính của trẻ là sữa mẹ, cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu, ăn một bữa bột và một ít nước trái cây hoạc trái cây chín.
- Trẻ từ 8-9 tháng tuổi:
+ Khi trè quen dần với vài muỗng bột pha loãng, hãy tăng dần bữa ăn của trẻ từ nửa chén rồi đến một chén, từ 1 đến 2 bữa trong ngày.
+ Cho trẻ ăn đủ 4 nhóm thực phẩm trong mỗi bữa ăn(nhóm chất bột đường, nhóm chất đạm, nhóm chất béo, nhóm rau củ và trái cây), giúp trẻ dễ dàn tiếp nhận các loại thức ăn và mùi vị khác nhau.
+ Thức ăn của trẻ sẽ được chuyển từ mịn sang thô dần.
+ Các bữa ăn của trẻ được xen kẽ bằng các cữ bú mẹ.
+ Năng lượng cung cấp cho trẻ: 750-900 kcal/ngày.
- Trẻ từ 10-12 tháng tuổi:
+ Trẻ từ 10-12 tháng tuổi, sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ, cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu, ít nhất 3-4 lần trong ngày để duy trì nguồn sữa mẹ.
+ Bữa ăn chính của trẻ có thể là bột đặc hoặc cháo nhuyễn với đủ 4 nhóm thực phẩm.
+ Ngoài 3 bữa ăn chính, trẻ nên ăn thêm 2-3 bữa phụ: sữa, yaourt, bánh flan, phô mai, trái cây chín…
- Từ 13-24 tháng:
+ Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ trong giai đoạn này khá cao, năng lượng cung cấp khoảng 1.200 kcal/ngày(bằng phân nửa nhu cầu của người trưởng thành). Vì vậy trẻ cần ăn đủ bữa(3 bữa chính và 2-3 bữa phụ), bữa ăn chính của trẻ phải có đủ 4 nhóm thực phẩm.
+ Khi trẻ mọc đủ răng hàm (18-24 tháng) có thể cho trẻ ăn cháo nguyên hạt, đặc hoặc cơm tán để giúp trẻ tập nhai.
+ Tiếp tục cho trẻ bú mẹ tới 24 tháng tuổi, nếu mẹ không đủ sữa có thể bú thêm sữa bột.
+ Để tránh tình trạng biếng ăn, nên thay đổi bữa ăn thường xuyên và tăng hương vị trong chế biến bữa ăn cho trẻ.
- Khi trẻ tròn 2 tuổi là thời gian thích hợp nhất để tập cho trẻ ăn cơm vì trẻ đã mọc đủ răng, đặc biệt là răng hàm giúp trẻ nhai và nuốt thức ăn dễ dàng hơn.
2/ Việc cho ăn dặm sớm có tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ?
Khác với quan niệm của nhiều mẹ, cho trẻ ăn dặm sớm sẽ phát triển tốt hơn, nhanh tăng cân. Nhưng thực tế các chuyên gia khuyến cáo không nên cho trẻ ăn dặm sớm sẽ dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực cho phát triển của trẻ nhỏ.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ ăn bổ sung quá sớm có thể ít bú sữa mẹ, không được cung cấp đủ dinh dưỡng đáp ứng nhu cầu phát triển. Bé ăn dặm sớm cũng tăng nguy cơ mắc bệnh vì thiếu các yếu tố miễn dịch có trong sữa mẹ.
Trong 6 tháng đầu đời, hệ tiêu hóa của bé chưa hoàn thiện, không tiết ra đủ chất nhầy, dịch tiêu hóa, thiếu các enzyme như amylase (phân cắt tinh bột), protease (đạm) và lipase (chất béo), không đủ sức phân cắt hết protein, lipid thành các mảnh nhỏ để cơ thể sử dụng. Do đó, ăn dặm sớm trẻ dễ bị rối loạn tiêu hóa với biểu hiện đầy bụng, nôn ói, biếng ăn, bé có nguy cơ bị tiêu chảy, đi ngoài phân sống. …
Ngoài ra, việc làm quen sớm với các thực phẩm mới lạ sẽ làm tăng nguy cơ dị ứng thức ăn, nhất là ở những bé có cơ địa nhạy cảm.
3/ Những vấn đề cần lưu ý khi cho trẻ ăn dặm?
- Ăn dặm khi trẻ tròn 6 tháng tuổi và ăn dặm đúng cách.
- Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ, cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu kết hợp với chế độ ăn dặm. Bú mẹ kéo dài đến 18-24 tháng tuổi.
- Bữa ăn chính của trẻ phải có đủ 4 nhóm thực phẩm (nhóm chất bột đường, nhóm chất đạm, nhóm chất béo, nhóm rau củ và trái cây).